Jak czytać oznaczenia na opakowaniach kawy?
Oznaczeniami na opakowaniach kawy zaczynamy się interesować, gdy nasza wiedza na jej temat wzrasta. Z początku zwracamy uwagę jedynie na to, z jakiego regionu świata pochodzi, jaki jest jej stopień wypalenia i jakie gatunki znajdziemy w jej składzie. Te informacje dość łatwo odnaleźć i zinterpretować. Palarnie kawy posługują się jednak swoimi skrótami. Jeśli je poznamy, to o wiele łatwiej będziemy mogli wybrać kawę najwyższej jakości, która spełni wszystkie nasze oczekiwania.
Jak oznaczany jest rozmiar ziaren?
Podobno wielkość nie ma znaczenia, jednak w przypadku kaw ta zasada nie ma zastosowania. Im większa ziarna, tym lepsza jest ich jakość. Jak są one oznaczane na opakowaniach? Najczęściej są to po prostu liczby, które odpowiadają rozmiarowi sita. Mogą one mieć numer od 8 do 20. Ta numeracja odnosi się do 64 części cala. Jeśli więc zobaczymy kawę z numerem sita 8, to oznacza, że ziarna przeszły przez otwór w sicie o wielkości 8/64 cala. Takimi ziarnami jednak nie warto w ogóle zaprzątać sobie głowy, ponieważ są to najgorsze egzemplarze. Zazwyczaj stosuje się podwójną numerację ze względu na niedoskonałość pomiaru. Ziarna 17/18 to już naprawdę wysoka półka.
Cyfrowe oznaczenia wielkości ziaren nie są jednak jedynym sposobem. Możemy również spotkać się z oznaczeniami literowymi. Najwyższej jakości ziarna kawy to AAA lub AA. Jeśli zauważymy litery B lub C, to niezawodny znak, że mamy do czynienia z mniejszymi egzemplarzami. W przypadku kaw z Kolumbii możemy mieć natomiast do czynienia z oznaczeniem słownym. Odpowiednikiem ziaren 17/18 i AAA jest Supreme. Mniejsza ziarna nazywane są Excelso.
I takie oznaczenia (a tym samym tego typu ziarna) znajdziemy m.in. na opakowaniu takiej kawy jak Bazzara DODICIGRANCRU.
Oznaczenia wysokości upraw kawy
Im wyżej uprawiane są kawowce, tym lepsza jakość ziarna. Dlaczego tak jest? Jeśli plantacja znajduje się na znacznej wysokości, a krzewy kawy są odpowiednio zacienione, to owoce dojrzewają wolniej, dzięki czemu mają więcej czasu, by wytworzyć cukry i pożądane aromaty. Na wyższych wysokościach spotyka się ponadto znacznie mniej szkodników, grzybów czy pasożytów, na które kawowce są bardzo wrażliwe.
Kawy z wysoko usytuowanych plantacji będą posiadały oznaczenia SHG ( Strictly High Grown -wyłącznie wysoko rosnąca) lub SHB Strictly Hard Bean (wyłącznie twarde ziarna). Są to kawy najwyższej – nomen omen – wartości, które uprawiane są przynajmniej na wysokości 1500 metrów n.p.m.
Kawy, które uprawiane są na wysokości od 1000 do 1500 metrów n.p.m. posiadają oznaczenie HG (High Grown - wysoko rosnąca) lub HB (Hard Bean - twarde ziarna). Ziarna z najniższej półki rosną na wysokości poniżej 1000 metrów. Charakteryzują się one przede wszystkim znacznie uboższym aromatem. Na opakowaniach będą posiadały oznaczenie SSB (Strictly Soft Bean - wyłącznie miękkie ziarna) lub tylko SB (Soft Bean - miękkie ziarna)
I tutaj znakomitymi przykładami są takie kawy są kawy Coffee Grange:
Oznaczenia metody obróbki kawy
Smak ziaren zależy również od sposobu obróbki . Można więc spotkać się z takimi rozwiązaniami jak metoda NATURAL/DRY (naturalna/sucha). Wisienki kawy suszone są na słońcu na wielkich płachtach lub specjalnych stołach. Miąższ w tym czasie ulega lekkiej fermentacji i wysuszeni, dzięki czemu można go łatwo usunąć Wyłuskane ziarna pozostają na słońcu do wyschnięcia, a następnie trafiają do palarni. Taka kawa charakteryzuje się słodkim smakiem i owocowymi aromatami.
W przypadku metody WASHED (mokra) ziarna trafiają do zbiorników z wodą, a następnie przepuszczane są przez rynny z kamiennymi lub metalowymi walcami. Później przechodzą one lekką fermentację i proces płukania jest powtarzany. Kiedy miąższ zostanie z nich usunięty, suszy się je na słońcu. Takie kawy są bardzo czyste w smaku i charakteryzują się szlachetną kwasowością.
Nie są to wszystkie metody, z którymi możemy mieć do czynienia. Połączeniem obu sposobów obróbki są miedzy innymi metody PULPED NATURAL, HONEY czy SEMI-WASHED. W tym przypadku ziarna pozbawiane są mechanicznie wierzchniej części wisienki, podobnie jak ma to miejsce w przypadku metody mokrej. Tak przygotowany owoc schnie na słońcu, a następnie usuwa się z niego pozostałą część miąższu. Takie ziarna kawy po odpowiednim wypaleniu dadzą napar słodki i pełny z delikatną nutą kwasowości.
Daty zbioru i palenia kawy
Na opakowaniach dobrej kawy znajdziemy informacje o dacie zbiorów ziaren i jej wypaleniu. Przyjmuje się, że kawa powinna być wypalona najpóźniej półtora roku po zbiorze, ponieważ z czasem ilość zawartej w jej ziarnach wody maleje, a tym samym tracone są cenne związki aromatyczne. W większości przypadków kawa zachowuje wszystkie swoje walory smakowe przez kilka tygodni od wypalenia.
Zazwyczaj palarnie podają tę datę w tradycyjny sposób, jednak nie zawsze tak jest. Przykładem może tu być La Brasiliana, której kawy dostępne są w Café Silesia. Daty palenia w tym przypadku oznaczane są literami włoskiego alfabetu (a, b, c, d, e, f, g, h, i, l, m, n, o, p, q, r, s, t, u, v, z, który różni się od polskiego, bo jak zauważymy nie ma w nim j, k, w, y, zarezerwowanych dla słów obcego pochodzenia). Zatem 12 pierwszych liter określa dany miesiąc. Bardzo łatwo tu o pomyłkę. Dla przykładu kawa palona we wrześniu posiada oznaczenie „i”, jednak na opakowaniu pisana jest ona wielką literą I, co zaprezentowane jest w formacie: DD/I/2017. Można więc odnieść wrażenie, że była ona wypalona w styczniu i jeśli kupowana właśnie we wrześniu, oznaczenie wprowadza nieporozumienie, że dostarczona została nieświeża kawa. Podczas gdy kawa jest świeżo-palona.